%PDF-1.5 %µµµµ 1 0 obj <>>> endobj 2 0 obj <> endobj 3 0 obj <>/ExtGState<>/ProcSet[/PDF/Text/ImageB/ImageC/ImageI] >>/MediaBox[ 0 0 842.04 595.32] /Contents 4 0 R/Group<>/Tabs/S/StructParents 0>> endobj 4 0 obj <> stream xœÅ]K�$Çq¾à¨‹�CS›ï½`gvW’a&DÛˇ5Iï,$ Iq–�~žÿ W¾Ø†uÓE>9#³ª»º3£¢:;†&À�™îêÎÈÈÌx‘ó¿ž?ö‹»Ÿ¿ÄÍÍpûònøöã�Ä(ÒRYã1£Faí¨Õð»¯>þèŸþzxøø£ÛÏ?þèÙk9Hoþo$ÓÓb�ƒŽbtv°ZŽ:½óÛôÜO)Åðö»ôÝÃÛò§œþüéÇýós!´æeH?å�Mª‰�~Þ óÊ¥_õÍ¿ŸÿíǽJ£~öñGgR©TgG—TfÚ E»áêh¼áÕ/î†aÁ.ÙÇ®!R; ÀJ;Êš�»+î‰KãF£°ñ>\]ëÝÃ÷z¸ò»ûá»ôoyí~¸ˆ”ÖNQZŒ2 ¤¤m`^ßøqws­ÓO¯„°vÆ�”éokÒÿiÓss­žÏï ñúõMzÜÜéÃKi_9ø†Ûü…ðªyQ¾Tä§Êί™Û›XÆ5ð=·é‰ô”x�‡ž¿ }W~8}8>?þ>ã…p·ÓèåS‹'<¡ÂßH‘G?úrîõ·JŒVbëÏ¿ÈVé1F|‘_¿Î+h›IÿÛ‰+e˜;XUóêF̓M ›åðù£�£ËˆæîuqþTþ¶ô¤{qã;)}�¹{9v˾‰®qëJT"Hõ‰ Ý .ŽÆ &êQ7VH$öªW‰�‰Vä0s7s>Á´©ŠÀvó/ÇdZ“åšÆ¼žr’o9¡ÓÛ×6ÿ}·MK/ 3šØžåN‚Œ³Wfç.: Íq•�Dƽ켵‡‹£À¦yÍ?œÖ£÷?Þì´•E†»ûÇ´€Ï`%–~ùôeúçóáJÊÝCúí-¼þCúåüT�ej‹ªá:}¹>ÿâŸwJ^4pëäcF‹°ã9|q>d²œ5iËY›_µó›åÕéO¿�ˆ.ŸUí^Oçx/-‹¾Tù˜k'kÑ«'•ºPd¦Ò’Y'»ÛZx�Âz~iþìíá õzÒØ ©ŸdPy¯|±›)Ó#wì’Å7D~6åx3íccÒÆIƒ€1šL@3$KP¦‡!—ò^äý¦Ï®˜¾é…´uÂhOÕNÞ­Â)“7ì/?ÿ¼Ú±Žíõˆ]qjÁ¬`Fåö£*¡ÆHp˸µíø#µÉ@o]|—……‘5œ/ noæó"[¥/îøÛDù¶ƒ•øºD¸9úäMxÞ´-Ïalk38oñ]‹í†å"»i‘óÇÒÀ1 8/ÁN£ å äßþš~»ÈŒòö$3ŽÉ†ÿ‚ùd”÷•Ð R�ž vi½ü†$ÐëG‚œ™8zt¢nD² õ¼É. È ÷•²Yûä~ªcÏ/Œj0ÒCœåtþS,ã85†€ D+•2¢O&œsk< µJYû(BlH®VR¯µu¸ç‚¡bHÇ*+úIÍÿû]moVž+eÑ—Í‚Õèr`O@\EËò{6ÝÍ5ÈÆ»�m8ó|ñV—œÿ)Ò“_Û¡å#Ú/Þ›~×É¥Wwés®U,S!^Šl¡^ûkÌ"x2Z—/Á7çO¿(>i# yÁêè ÇÏܶËý§ý8Ë3}�� 0Näoyb!—Ïì…þ5{û$?²�¡ö¢kÿ=³ >} dqyj!‹�Æ›Üâ«j§é—Ètïù¿œúþ4Èá}äè‘cªÂÕÞòõqtRœJÑõÏ–�b[1´d$©AI—Îl#tÑ¥½ƒ¹ôJÀÛ°/¥¬e!E á^œ”¦¤Ô1[òéÛ+©v÷˜àÚ2¢«$WÚñy^0\5A)Á_D懊äΡ\:ØXß¾¿º–q÷^f¦c‹™Ãó¼Ì49΂Ìðq¸º6r÷ï­íÊ“wÂ:Ã$Ðá.Û/¦ËÉnjýL ér¤íÓ«kµûŒup¥×ÈàuóŒ±t=–�l¶†`H²1Ö*û É›3æ$Òïwíص„o”Fç�’Ö>íV £$|¥Ûë™Ù6ËˤñbÍ6žù¼`°rm–úÌSk Œ3%ú–ùuw£Eáѵ1gc.9%51Éï•(-ì"܇¼UÛ<¸Ob'Ír÷Å•ÙÝÿ)ý.¯}÷áJ—7¦xuY²²ÁCñ²9\Âå>³2SÉùvÈ·æñw¼MKWúÊó24ØQÅ���¾Kvt.Ñ^*\PcÌ×�’óÍý‡´‘AÉz™øþŽW¼$ z¯9tÎói�{ÈLÒ]ä6$ŒõÊ_0ÏÐDpSWfhãî÷W×q÷žwšéÜÚ•YFfÑ\LÞö,§½úðç‡äGˆ]YÕòû=ïöUºÄñÑí{‘ nF¥ÐáJ%KR¾.>_Hìë/öï1ëe•–Ãê6ð*f•ž±=诲ŽxƒR›<³ô�!ÀAyAj„

Dân thành thị đòi nông dân bảo vệ đồng quê

Sylvie Brunel hoàn toàn chia sẻ quan điểm này khi bà nhắc lại một điều rất cơ bản mà các nhà kỹ trị ở Bruxelles dường như đã quên mất khi hoạch định ra Hiệp Ước Xanh

« Nông dân là người nuôi sống chúng ta và nếu như trong việc trồng trọt họ bảo vệ được thiên nhiên thì quá tốt. Nhưng chúng ta đừng nhầm khi xem rằng việc bảo vệ môi trường, thiên nhiên, gìn giữ các cảnh quang,  … là bổn phận của giới chăn nuôi trồng trọt. Đất đai, sông ngòi, … là những công cụ sản xuất của nông dân. Ưu tiên của họ là khả năng sản xuất, là năng suất trồng trọt, là mức thu hoạch …. Đương nhiên là họ có trách nhiệm với môi trường nhưng đừng quên rằng nhiệm vụ đầu tiên của ngành nông là bảo đảm an ninh lương thực cho dân chúng trong Liên Hiệp Châu Âu »

Ở cấp châu Âu, Bruxelles đã lùi bước treen mục tiêu tiến đến một nền nông nghiệp xanh : thí dụ trợ cấp khi nông dân hưu canh từ 4 đến 7 % diện tích trồng trọt một năm ; hoãn việc cấm sử dụng một số loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ. Về phần 27 thành viên trong Liên Âu, tại Pháp chẳng hạn ngoài bộ trưởng Nông Nghiệp, thủ tướng Attal và tổng thống Macron trực tiếp can thiệp để giải tỏa những phẫn nộ của các nông gia. Chính phủ Pháp vừa hoãn thu thuế, vừa tìm cách giảm nhẹ các thủ tục hành chính rườm ra cho nông dân, thúc đẩy các hồ sơ xin trợ cấp được cứu xét nhanh hơn …

Dù vậy trước thềm bầu cử Nghị Viện Châu Âu cơn uất hận của giới trồng trọt và chăn nuôi tại châu Âu có khuynh hướng nhen nhúm bùng lên trở lại tại một vài nơi : đó là bằng chứng về thái độ hoài nghi của giới này với các nhà cầm quyền ở Bruxelles và cả ở các cấp địa phương.

Nhưng một phần khủng hoảng trong giới nuôi–trồng hiện nay tại châu Âu có lẽ xuất phát từ hố sâu chia rẽ giữa người dân thành phố đối với thôn quê. Các đảng xanh và giới bảo vệ môi trường ở thành phố xem những người chân lấm tay bùn, đứng trên ruộng đồng là thủ phạm gây ô nhiễm đất đai và sông ngòi khi họ rải phân bón, dùng thuốc trừ sâu…

Trước các đợt hạn hán thường xuyên xảy ra hơn do biến đổi khí hậu, nông dân cần tích trữ nước để nuôi gia súc và tưới, trồng thì lại bị tố cáo là « ích kỷ ,chiếm đoạt các nguồn nước ngọt, tài sản chung của dân chúng trong vùng ». Nhiều tỉnh thành ở miền nam nước Pháp thì xảy ra xung đột lợi ích giữa nông dân với ngành du lịch sợ « không đủ nước cho các bể bơi » để đón du khách tại các vùng nắng nóng, không đủ nước để tưới cỏ cho các sân golf ….

Ngay giữa các nhà nông với nhau, những đòi hỏi của Liên Âu về « trồng rau sạch », « chăn nuôi xanh », …  khiến các nhà trồng trọt truyền thống phải chạy đua với những nhà sản xuất thực phẩm hữu cơ để tranh giành các khoản trợ cấp nông nghiệp của Bruxelles …

Giới sản xuất bị các nhà phân phối ép giá

Vậy làm thế nào nâng mức thu nhập cho những người đang nuôi sống 520 triệu dân trong Liên Hiệp Châu Âu ? Giáo sư đại học Sorbonne Sylvie Brunel, từng điều hành tổ chức Action Contre La Faim - Hành Động Chống Nạn Đói trả lời trong một chương trình trên đài truyền hình France24 cách nay đã gần ba năm trình bày về trường hợp cụ thể ở Pháp :

« 9 phần 10 thực phẩm đến tay người tiêu dùng phải đi qua các hệ thống phân phối mà cụ thể là các siêu thị lớn. Trên toàn nước Pháp có 4 trung tâm trực tiếp mua vào lương thực thực phẩm của các nông dân trước khi phân phối cho các siêu thị lớn và cho các cửa hàng chuyên về lương thực thực phẩm … Về phía các nhà cung cấp thì có hàng chục ngàn nông gia, có không biết bao nhiêu là tổ hợp và vài trăm nhà môi giới … Điều đó cho thấy là bên mua vào ở trong thế mạnh và họ sẵn sàng áp đặt giá cả với các nhà sản xuất. Chính vì thế mà Pháp đã ban hành luật Egalim (Egalité Alimentaire), đòi một mối tương quan bình đẳng hơn giữa các đại lý phân phối với các nông gia (Remontée) nhưng tới nay luật này không mang lại hiệu quả như mong muốn, bởi vì sự thực là có ít nhất ba trở ngại : người mua vẫn không biết rõ xuất sứ của các sản phẩm, chúng ta cũng không biết khi mua vào một quả trứng hay một bó rau, một kí lô táo …. thì nhà chăn nuôi nhân và nhà sản xuất được bao nhiêu phần trăm. Sau cùng, khi đi chợ mọi quyết định còn tùy thuộc vào túi tiền của người tiêu dùng ».

Hiệp Ước Xanh trong Chính Sách Nông Nghiệp Chung

Đối với hơn 800 ngàn nông dân Pháp đang nuôi sống hơn 68 triệu dân, đang góp phần để Liên Hiệp Châu Âu được mệnh danh là một cường quốc nông nghiệp, nắm giữ một phần chìa khóa của chính sách « tự chủ về lương thực » cho toàn khối, điều không thể chấp nhận được mà những đòi hỏi của châu Âu về các chuẩn mực xanh. Chính Sách Nông Nghiệp Chung phiên bản gần đây nhất và đã bắt đầu được áp dụng từ năm ngoái bao gồm luôn vế « Hiệp Ước Xanh » : Châu Âu gắn liền các khoản trợ cấp cho nông dân với đòi hỏi tuân thủ các chuẩn mực về môi trường.

Năm 2021 khi Liên Âu điều chỉnh Chính Sách Nông Nghiệp Chung PAC cũng trên đài truyền hình Pháp France 24 Sébastien Abis, chuyên gia về lương thực thực phẩm, giám đốc Club Demeter, một tổ chức quy tụ nhiều trường đại học và viện nghiên cứu trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp chế biến thực phẩm đã nêu bật một nghịch lý :

« Chính Sách Nông Nghiệp Chung PAC ra đời từ năm 1962. Ở thời điểm đó Cộng Đồng Kinh Tế Châu Âu (tiền thân của Liên Hiệp Châu Âu) cần sản xuất nhiều để bảo đảm an ninh lương thực cho người dân châu Âu sau những năm tháng chiến tranh. Giờ đây ưu tiên của châu Âu đã thay đổi : Bruxelles đòi nông dân tiếp tục sản xuất để nuôi sống hơn 500 triệu miệng ăn. Đồng thời như tất cả mọi ngành nghề khác, ngành nông nghiệp cũng phải đóng góp vào tiến trình chuyển đổi sang một nền kinh tế xanh. Tức là chúng ta đòi giới canh nông khắc phục những hậu quả biến đổi khí hậu gây nên. Đương nhiên đây là nghĩa vụ chung của nhân loại. Quả thực là các nhà chăn nuôi, trồng trọt họ trên tuyến đầu : họ khai thác đất đai, các nguồn nước ngọt để canh tác … họ tiếp cận trực tiếp với các nguồn tài nguyên thiên nhiên và do vậy có trách nhiệm với hệ sinh thái. Khúc mắc nằm ở chỗ trong phiên bản mới của Chính Sách Nông Nghiệp Chung được thông qua năm 2021 và có hiệu lực hai năm sau đó, Châu Âu vẫn đặt mục tiêu sản xuất nhiều hơn và chất lượng hơn, nhưng cùng lúc, lại đòi nông dân trong Liên Âu phải có trách nhiệm gìn giữ môi trường, mái nhà chung của nhân loại… Bruxelles tuy nhiên lại quên tính tới việc bảo đảm cho họ một mức thu nhập khả dĩ ».

Chính sách Nông nghiệp chung (Common Agricultural Policy)

Chính sách Nông nghiệp chung trong tiếng Anh là Common Agricultural Policy. Chính sách Nông nghiệp chung còn được gọi là Chính sách Nông nghiệp của Cộng đồng châu Âu.

Chính sách Nông nghiệp chung là hệ thống chung về trợ cấp và trợ giá nông sản do Cộng đồng châu Âu áp dụng.

- Mục tiêu của Chính sách Nông nghiệp chung là tạo ra những điều kiện cần thiết để ổn định thị trường nông sản, đảm bảo cho nông dân có thu nhập hợp lí, duy trì mức giá hợp lí cho người tiêu dùng và sử dụng các công cụ chính sách để làm tăng sản lượng và năng suất lao động trong các khu vực nông nghiệp của Cộng đồng châu Âu.

- Chính sách này đã tạo ra một thị trường chung cho hầu hết các loại nông sản chủ yếu. Giá nông sản trong nội bộ cộng đồng được tính toán dựa trên giá “mục tiêu” chung.

- Giá mục tiêu được qui định theo các đơn vị hạch toán nông sản cố định, có giá trị bằng 0,88867088 gam vàng mười. Sau đó giá này được đổi ra các đồng tiền quốc gia theo tỉ giá hối đoái có điều chỉnh, gọi là tỉ giá xanh (ví dụ đồng bảng xanh).

- Hệ thống thuế đánh vào nông sản nhập khẩu từ ngoài Cộng đồng châu Âu được sử dụng để bảo hộ giá mục tiêu khi nó cao hơn mức giá trên thị trường thế giới. Ngoài ra, Cộng đồng châu Âu còn thiết lập một hệ thống trợ giá nội bộ dựa trên danh mục giá “can thiệp” nằm dưới giá mục tiêu một chút.

- Khi cung cao hơn mức cần thiết để cân bằng thị trường tại mức giá mục tiêu, Cộng đồng sẽ mua phần cung dôi ra với giá bằng mức giá can thiệp, qua đó làm cho tình trạng sản xuất thừa không tạo ra sứ ép giảm giá mục tiêu.

- Cộng đồng châu Âu cũng trợ giá bằng cách sử dụng trợ cấp xuất khẩu. Khoản trợ cấp này được lấy từ quĩ bảo hiểm nông sản và được điều chỉnh để tác động tới mức cung nội bộ về nông sản.

- Ngoài ra, Cộng đồng châu Âu còn trợ giúp nông dân dưới hình thức cung cấp các khoản trợ cấp để cải tiến và hợp lí hóa phương pháp sản xuất nông nghiệp.

(Tài liệu tham khảo: Từ điển Kinh tế học, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)

Với cuộc chiếm đóng đường phố tại biên giới Pháp-Tây Ban Nha hay việc nông dân Ba Lan biểu tình tại trụ sở của Liên Hiệp Châu Âu, trong hai ngày 03-04/06/2024 có lẽ nông dân châu Âu vẫn chưa nguôi giận sau sau « làn sóng nổi dậy » đầu năm 2024. Những nhượng bộ của châu Âu và ở cấp từng quốc gia thành viên dường như vẫn chưa đủ. Phiên bản được điều chỉnh của Chính Sách Nông Nghiệp Chung Châu Âu PAC vẫn chịu nhiều chỉ trích.

Cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu Chủ Nhật 09/06/2024 được xem là một cuộc trắc nghiệm về mối hàn gắn giữa « những người nông dân nổi giận với những nhà kỹ trị tại Bruxelles ».

Chưa đầy một tuần lễ trước bầu cử Nghị Viện Châu Âu hôm qua 03/06/2024 một số nông dân Pháp, Tây Ban Nha lại huy động máy cầy chiếm đóng các cửa khẩu biên giới trong 24 giờ đồng hồ. Sáng ngày 04/06/2024 đến lượt một số nông dân Ba Lan bao vây trụ sở của Liên Hiệp Châu Âu ở Bruxelles.

Thực ra đòi hỏi của những người nông dân nổi giận lần này không có gì mới so với phong trào đã bùng lên hồi đầu năm nay. Các nhà trồng trọt Ba Lan vẫn tức giận thấy nông phẩm của Ukraina được đưa vào châu Âu, họ cũng tức giận vì những chuẩn mực « xanh » Liên Âu áp đặt với các nhà sản xuất của khối này.

Ở chân dãy núi Pyrénées, biên giới tây nam giữa Pháp và Tây Ban Nha, cuộc biểu dương lực lượng là để nhắc nhở các nghị viên tương lai của châu Âu rằng hồ sơ nông nghiệp là một vấn đề cấp bách, xăng dầu, điện nước vẫn quá đắt đỏ với các nông dân.

Vì sao nông dân châu Âu từ ở Hà Lan đến Tây Ban Nha, Đức, rồi từ Ba Lan cho đến Pháp… đã vùng lên hồi tháng 1/2024 ? Để xoa dịu tình hình, gần hai tháng sau, Bruxelles và các chính phủ tại các quốc gia liên quan, như ở Pháp đã có những bước nhượng bộ nào ? Phải chăng khủng hoảng chưa hoàn toàn được dập tắt bởi chính sách nông nghiệp của Liên Âu PAC đầy những mâu thuẫn ?